TY  - JOUR
ID  - 265
TI  - مفهوم‌شناسی تطبیقی ملکات نفسانی در آثار فلاسفه و حکمای اسلامی
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 12
LA  - fa
SN  - 2008-7160
AU  - Mehran, 
AD  - استادیار - دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مازندران
AU  - Mohammad reza, 
AD  - 
Y1  - 2019
PY  - 2019
VL  - 10
IS  - 2
SP  - 35EP  - 46نفس ,انسان‌شناسی ,فلسفه اسلامی ,ملکات ,حال ,فلسفه تصمیم ,DO  - 
AB  - از محورهای مهم در زمینة انسان شناسی، اخلاق و فلسفه تصمیم، بحث از ملکات نفسانی است که در آن، «مفهوم شناسی و تبیین دقیق تعریف ملکه» بر سایر مسائل تقدم دارد. تفحص در آثار فلاسفه و حکمای اسلامی، بیانگر وجود اختلافاتی در تعریف «ملکه» بوده است. این پژوهش، به دنبال آن است که ابتدا تعاریف موجود از ملکه در آثار فلاسفه و حکمای اسلامی را کشف و دسته بندی نماید. سپس، ضمن بررسی تطبیقی و مقایسه ای تعاریف، به تحلیل نوع اختلاف و ترابط معنایی آنها بپردازد. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. مبتنی بر دستاوردهای پژوهش، تعاریف موجود از ملکات در قالب شش دسته و بر مبنای این ملاک ها قابل تبیین است: 1. رسوخ، 2. سرعت زوال، 3. استقرار در موضوع، 4. امکان مفارقت، 5. ثبوت، 6. سختی زوال. طبق بررسیِ تطبیقی و مقایسه ای، این تعاریف و ملاک ها، علی رغم اختلافات، به طور کلی بی ارتباط و مباین از هم نیستند؛ بلکه نوعی ترابط معنایی بین آنها وجود دارد. ملاک ها، به پایه و غیرپایه تقسیم می شوند. برخی از این ملاک ها، هم ارزش برخی دیگر بوده و برخی به نسبت سایرین، رابطه علّی ـ معلولی دارند. این تبیینات از ترابط معناییِ ملاک ها، منجر به یک مدل مفهومی در پژوهش شده است.
UR  - https://marefateakhlagi.nashriyat.ir/node/265
L1  - https://marefateakhlagi.nashriyat.ir/sites/marefateakhlagi.nashriyat.ir/files/article-files/3_13.pdf
ER  -