TY  - JOUR
ID  - 5000755
TI  - هوای نفس و شیطان از منظر قرآن (بررسی موردی بیان اشتراکات و افتراقات)
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 12
LA  - fa
SN  - 2008-7160
AU  - Abedin, Bozorgi
AD  - استادیار - گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه بین المللی اهلبیت (علیهم السلام)
Y1  - 2025
PY  - 2025
VL  - 16
IS  - 1
SP  - 87EP  - 102ابلیس ,شیطان ,هوای نفس ,قرآن ,اشتراکات ,افتراقات ,DO  - 10.22034/marefateakhlagi.2025.5000755
AB  - انسان گرچه با کمک عقل و راهنمایان دین می‌تواند به قرب الهی برسد، اما قابلیت تنزل به مرتبة حیوانیت و پایین‌تر از آن را نیز دارد. «هوای نفس» و «شیطان» مهم‌ترین عوامل این تنزل هستند. پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا هوای نفس و شیطان یک حقیقت‌اند یا دو واقعیت مستقل؟ تحقیق حاضر با روش «تحلیل آیات قرآن کریم» نشان می‌دهد که هوای نفس و شیطان دو واقعیت جداگانه بوده، دارای اشتراکات و افتراقاتی هستند. مهم‌ترین اشتراک آنها در مواردی مانند هدف، دشمنی با انسان، حرکت گام‌به‌گام، حرص و ولع نسبت به معاصی و جلوگیری از کارهای خیر است. در مقابل، تفاوت اساسی آنها در نوع وجود و درونی و بیرونی بودن است. همچنین از نظر علیت و تأثیرگذاری، هوای نفس به‌مثابة فاعل قریب و مباشرِ افعال انسان، علت حقیقی شمرده می‌شود، درحالی‌‌که تأثیر شیطان در حد علت اعدادی است. بر این اساس، هرگاه انسان شیطان را در حال طواف کعبة دل که حرم امن الهی است، ببیند، می‌تواند با یاد خدا هوای نفس را مهار کند تا شیطان نیز از او دور شود.
UR  - https://marefateakhlagi.nashriyat.ir/node/5000755
L1  - https://marefateakhlagi.nashriyat.ir/sites/marefateakhlagi.nashriyat.ir/files/article-files/5000755-1750844217.pdf
ER  -