ساز و کار تأثیرگذاری توحید افعالی بر اخلاق و رفتار
نویسندگان:
چکیده:
ایمان حالتی قلبی و روانی است که در اثر دانستن یک مفهوم و گرایش به آن حاصل می‌شود. ایمان به‌مثابه یک نگرش، آثار شگرفی در وجود آدمی ایجاد می‌کند، به‌‌گونه‌ای‌‌که عالمان و اندیشمندان درصدد بیان این چگونگی برآمده‌اند و نظریاتی در این رابطه بیان کرده‌اند. یکی از تحلیل‌های مشهور در رابطه ایمان و آثار آن عبارت است از تأثیر بینش بر گرایش و به تبع آن بر کنش، که قابل انطباق با هرگونه ایمانی است. این پژوهش که با روش «تحلیلی ـ استنباطی» سامان یافته، با توجه به آثار فراوانی که اعتقاد به توحید افعالی دارد، این سازوکار و چگونگی آن را تبیین کرده و با استفاده از دو مؤلفه «اسناد» که از مصطلحات روانشناسی اجتماعی است و «خودگروی» که از مصطلحات فلسفه اخلاق است، چگونگی اثرگذاری توحید افعالی بر اخلاق و رفتار را تحلیل و بررسی کرده است. نتیجه این تحلیل نشان می‌دهد که ایمان به توحید افعالی خداوند از طریق اصلاح «اسنادها» و نفی «خودگروی» از انسان، بر اخلاق و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد.
کلمات کلیدی:
Article data in English (انگلیسی)
Title:
The Mechanism of the Influence of the Unity of Divine Actions on Temper and Behavior
Abstract:
Faith is a state of heart and mind that is achieved by knowing a concept and tending to it. As an attitude, faith has amazing effects on humans. Many scholars and thinkers have tried to explain faith and put forward theories in this regard. One of the famous analysis regarding faith and its effects is the influence of vision on tendency and consequently on action, which can be adapted to any faith. Considering the numerous effects of belief in the unity of Divine Actions and using the analytical-inferential method, this research has explained this mechanism based on the two components of " attributions " which is a term in social psychology and “egoism”, which is a term in the philosophy of ethics. It has analyzed and investigated how the unity of Divine Actions affects temper and behavior. The result of this analysis shows that faith the unity of Divine Actions affects the morals and behavior of a person by correcting " attributions " and negating the "egoism" in humans.
References:
References:
- نهج البلاغه، 1414ق، شریف‌رضی، محمدبن حسین، قم، مؤسسة دار الهجره.
- پسندیده، عباس، 1394، الگوی شادکامی در اسلام، چ دوم، قم، دار الحدیث.
- تجلیل‌تبریزی، ابوطالب، 1417، معجم المحاسن و المساوئ، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
- دیلمی، احمد، آذربایجانی مسعود، 1380، اخلاق اسلامی، قم، دفتر نشر معارف.
- ریچلز، جیمز، بی‌تا، عناصر فلسفه اخلاق، ترجمة محمود فتحعلی و علیرضا آل بویه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- ریوان، مارشال، بی‌تا، انگیزش و هیجان، ترجمة سیدمحمدی یحیی، چ بیست و پنجم، تهران، ویرایش.
- سالاری‌فر، محمدرضا و همکاران، 1393، روانشناسی اجتماعی (با نگرش به منابع اسلامی)، چ پنجم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- سبحانی، جعفر، 1428ق، الالهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، چ سوم، قم، المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة.
- طباطبائی، سیدمحمدحسین، 1417ق، المیزان فی تفسیر القرآن، چ پنجم، قم، مکتبه النشر الاسلامی.
- عباس‌نژاد، محسن و حمید فغفورمغربی، 1384، قرآن روانشناسی و علوم تربیتی، مشهد، بنیاد پژوهشهای قرآنی حوزه و دانشگاه.
- علیزاده، مهدی، 1390، «همیشه من یا گاهی او (تاملی در خودگرایی روانشناختی)»، پژوهشنامه اخلاق، ش 13، ص 35-62.
- فنایی، ابوالقاسم، 1392، دین در ترازوی اخلاق، تهران، موسسه فرهنگی صراط.
- کریمی، یوسف، 1399، روانشناسی اجتماعی، چ دوازدهم، تهران، ارسباران.
- کلینی، محمدبن‌یعقوب، 1407ق، اصول کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
- مصباح، محمدتقی، 1384، به سوی خودسازی، چ چهارم، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- مصباح، محمدتقی، 1394، پیش نیازهای مدیریت اسلامی، چ پنجم، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- موسوی‌خمینی، سیدروح‌الله، 1387، تهذیب نفس و سیر و سلوک از دیدگاه امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- موسوی‌خمینی، سیدروح‌الله، 1378، آداب الصلاة، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- موسوی همدانی، محمدباقر، 1374، ترجمة تفسیر المیزان، چ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
- ویتن، وین، 1393، روانشناسی عمومی، ترجمة سیدمحمدی یحیی، چ شانزدهم، تهران، نشر روان.
- Heider, Fritz, 1964, The Psychology of Interpersonal Relations, New York, John wiley & sons, inc.
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
حیدری، سعید.(1403) ساز و کار تأثیرگذاری توحید افعالی بر اخلاق و رفتار. دو فصلنامه معرفت اخلاقی، 15(1)، 73-87 https://doi.org/10.22034/marefateakhlagi.2024.2021188
سعید حیدری."ساز و کار تأثیرگذاری توحید افعالی بر اخلاق و رفتار". دو فصلنامه معرفت اخلاقی، 15، 1، 1403، 73-87
حیدری، سعید.(1403) 'ساز و کار تأثیرگذاری توحید افعالی بر اخلاق و رفتار'، دو فصلنامه معرفت اخلاقی، 15(1), pp. 73-87
