Ma`rifat-i Akhlaqi, Volume 16, Issue 1, No 37, Year 2025 , Pages 7-18

    Imam Khomeini’s Theory of Political Ethics: Consistency or Three Shifts?

    Article Type: 
    Promotional
    Writers:
    ✍️ Morteza bakhshigolsefidi / PhD Candidate in Ethics, The Imam Khomeini Institute for Education and Research / mortezabakhshi3097@gmail.com
    Ahmadhosein Sharifi / Associate Professor, Department of Philosophy, The Imam Khomeini Institute for Education and Research / sharifi@iki.ac.ir
    Pages: 7-18 Receive Date: 2025/10/17 Accept Date: 2025/10/17
    dor 20.1001.1.20087160.1404.16.1.1.0
    doi 10.22034/marefateakhlagi.2024.2020871
    Abstract: 
    This study addresses whether Imam Khomeini’s political ethics remained “Islamic”, "virtue -oriented" and "religious” or shifted to "deontological" and "semi-religious ethics" and finally, to "consequential" and "secular” ethics after the Islamic Revolution. Using historical-analytical methods, it refutes the "three shifts" hypothesis, arguing that Imam Khomeini’s ethical stance aligned with religious principles. His rhetoric did not necessarily show tendency towards virtue ethics, deontology, or consequentialism. These, in fact, do not contradict religious ethics since one may, on the one hand, accept any of the theories of normative ethics and, on the other hand, believe in religious ethics or secular ethics.
    Keywords: 
    Imam Khomeini
    secular ethics
    Religious ethics
    political ethics
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نظریة اخلاق سیاسی امام خمینی(ره): ثبات یا چرخش‌های سه‌گانه؟
    Abstract: 
    مسئلة مقاله حاضر این است که آیا امام خمینی(ره) به‌عنوان یک حاکم اسلامی همیشه قائل به اخلاق اسلامی بود یا نظریة اخلاقی ایشان بعد از انقلاب و برقراری حکومت اسلامی به مقتضای زمان دچار چرخش شد و ایشان بعد از قائل بودن به «اخلاق فضیلت» و «اخلاق دینی»، به «وظیفه‌گرایی» و «اخلاق نیمه‌دینی» و در نهایت، به «نتیجه‌گرایی» و «اخلاق سکولار» متمایل گشت؟ این نوشتار با استفاده از روش «تاریخی و تحلیلی» به این نتیجه رسیده‌ که اولاً مدافعان نظریة «چرخش‌های سه‌گانه نظریة اخلاق سیاسی امام خمینی(ره)» دچار خبط تاریخی بزرگی شده‌اند؛ ثانیاً جملات شاهد گرفته شده از سخنان امام راحل(ره) لزوماً به معنای گرایش ایشان به فضیلت‌گرایی، وظیفه‌گرایی و نتیجه‌گرایی نیست؛ ثالثاً هیچ‌کدام از نظریه‌های سه‌گانه مزبور تهافتی با اخلاق دینی ندارد، بلکه ممکن است از یک‌سو، هریک از نظریه‌های اخلاق هنجاری را بپذیریم و از سوی دیگر هم قائل به اخلاق دینی یا اخلاق عرفی‌گرا (سکولار) باشیم.
    Keywords: 
    امام خميني(ره)
    اخلاق عرفي‌گرا
    اخلاق ديني
    اخلاق عرفي
    اخلاق سياسي
    References: 
    • ارسطو (1378). اخلاق نیکو ماخوس. ترجمة محمدحسن لطفی. تهران: طرح نو.
    • خزاعی، زهرا (1389). اخلاق فضیلت. تهران: حکمت.
    • خمینی، سیدروح‌الله (1389). صحیفة امام:‏‏ مجموعه آثار امام خمینی(ره) (بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات‏‏ شرعی و نامه‌ها)‏. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی‏‏(ره).
    • رفیع، حسین و حلال‌خور، مهرداد (1390). تعامل اخلاق و سیاست در اندیشة امام خمینی(ره). پژوهش‌نامة متین، 52، 103ـ122.
    • ژیلسون، اتین (1366). روح فلسفة قرون وسطی. ترجمة ع. داوودی. بی‌جا: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
    • سبحانی، جعفر (1384). عرفی شدن دین. قم: مؤسسة امام صادق(ع).
    • سربخشی، محمد (1388). اخلاق سکولار: مفاهیم، مبانی، ادله و نقدها. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
    • سلیمان میگونی، معصومه و سعیدی‌مهر، محمد (1396). نسبت نظریة اخلاقی خواجه نصیر و نظریات هنجاری فلسفة اخلاق معاصر با تأکید بر اخلاق فضیلت. اخلاق وحیانی، 12، 97ـ119.
    • شریفی، احمدحسین و همکاران (1396). دانش‌نامة اخلاق کاربردی: ج چهارم (اخلاق حاکمیت و سیاست). قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
    • فارابی، محمد بن محمد (۱۳۶۴). فصول منتزعه. تهران: مکتبة الزهراء.
    • فرانکنا، ویلیام کی (1383). فلسفة اخلاق. ترجمة هادی صادقی. قم: کتاب طه.
    • فیض ‌کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (۱۴۱۷ق). المحجة البیضاء. مصحح: علی‌‌اکبر غفاری. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
    • کانت، ایمانوئل (1380). ما بعد الطبیعه اخلاق، ج اول: مبانی ما بعد الطبیعی تعلیم حق (فلسفة حقوق). ترجمة منوچهر صانعی دره بیدی. تهران: نقش و نگار.
    • کانت، ایمانوئل (1369). بنیاد ما بعد الطبیعه اخلاق. ترجمة حمید عنایت و علی قیصری. تهران: خوارزمی.
    • کانت، ایمانوئل (1401). نقد عقل عملی؛ مجموعه متون کلاسیک فلسفه. ترجمة سیدمسعود حسینی. تهران: نی.
    • کیخا، نجمه (1386). مناسبات اخلاق و سیاست در اندیشة اسلامی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    • محمدرضایی، محمد (1379). تبیین و نقد فلسفة کانت. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
    • مروارید، جعفر و همکاران (1400). سازگاری نظریة فضیلت‌گرایی با اخلاق دینی. پژوهش‌های اخلاقی، 43، 219ـ236.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1394). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی. تحقیق و نگارش: احمدحسین شریفی. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
    • موحدی، محمدجواد (1389). بررسی رابطة وظیفه‌گرایی با نتیجه‌گرایی. پژوهش‌های فلسفی. 216، 155ـ180.
    • نامور، فاطمه (1386). امام خمینی و اخلاق سیاست‌ورزی. پگاه حوزه، 280.
    • نراقی، ملامهدی (بی‌تا). جامع السعادات. مصحح: محمد کلانتر. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
    • حجاریان (1400). چرخش‌های سه‌گانه نظریة اخلاق امام خمینی(ره). پایگاه خبری تحلیلی انصاف نیوز، در: ensafnews.com.
    References: 
    • Rosalind Hursthouse (1999). ON VIRTUE ETHICS. Oxford University Press.
    • 60 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    bakhshigolsefidi, Morteza, Sharifi, Ahmadhosein.(2025) Imam Khomeini’s Theory of Political Ethics: Consistency or Three Shifts?. Ma`rifat-i Akhlaqi, 16(1), 7-18 https://doi.org/10.22034/marefateakhlagi.2024.2020871

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Morteza bakhshigolsefidi; Ahmadhosein Sharifi."Imam Khomeini’s Theory of Political Ethics: Consistency or Three Shifts?". Ma`rifat-i Akhlaqi, 16, 1, 2025, 7-18

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    bakhshigolsefidi, M, Sharifi, A.(2025) 'Imam Khomeini’s Theory of Political Ethics: Consistency or Three Shifts?', Ma`rifat-i Akhlaqi, 16(1), pp. 7-18

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    bakhshigolsefidi, M, Sharifi, A. Imam Khomeini’s Theory of Political Ethics: Consistency or Three Shifts?. Ma`rifat-i Akhlaqi, 2025; 16(1): 7-18